Literair rondje Stelling: verhalenprojecten afgerond met vier boeken
Het Literair Rondje Stelling bestaat uit vier verhalenprojecten over de forten van toen en nu binnen de Stelling van Amsterdam. De Stelling was in 2016 twintig jaar Unesco Werelderfgoed. Naast boeken en verhalenbijeenkomsten bestonden de projecten ook uit theatrale muziekvoorstellingen van Duo Leeghwater en Henk Zwart onder de naam Herauten op de Stelling; de documentaire Kraijenhoff keert terug gemaakt door Jort van der Maarel en een muzikaal en theater Festvial Donkerst Fort Noord in het Fort Benoorden Spaarndam georganiseerd samen met Ziegel Ziegelaar.
Hieronder vindt u een korte omschrijving van de vier projecten. Alle projecten zijn afgerond, de verantwoording is per project opgenomen. Op de pagina boeken treft u de links aan naar de bestelpagina van Uitgeverij Noord-Holland.
IV. Herauten op de Stelling
Van 2017 tot en met 2019 heb ik samengewerkt met Duo Leeghwater en Henk Zwart aan een muzikaal verhalenproject in het zuidoosten van de Stelling van Amsterdam (van Weesp tot de Kwakel). In maart en april 2018 hebben de verhalenbijeenkomsten plaatsgevonden in Weesp, Muiden en Uithoorn. In 2018 en 2019 hebben in verschillende forten zowel binnen als buiten het project de theatrale muziekvoorstellingen plaatsgevonden voor zowel kinderen als volwassenen. Duo Leeghwater betrok het gehele fort bij de voorstelling en de stellingverhalen vormden de basis voor de muziek. De componist van de muziek is Arthur Wagenaar.
In november 2019 weer een boek vol persoonlijke verhalen over het leven op de forten in dit gebied gepresenteerd, ditmaal in Kunsthuis Het Hem op het voormalig Hembrugterrein.
De dinerconcerten die in 2020 in Fort Waver-Amstel zouden worden gehouden, zijn vanwege de coronamaatregelen uitgesteld. Hopelijk kunnen we in 2021 in de herkansing.
Betrokken forten: Vesting Muiden (met het Muizenfort, gebouw H, de Westbatterij en het Muiderslot), Fort aan de Ossenmarkt (onderdeel van de Vesting Weesp), Hembrugterrein, Graansilo Korthals Altes, Fort Uitermeer, Fort bij Hinderdam, Fort bij Nigtevecht, Fort Bijlmer, Fort bij Abcoude, Fort in de Botshol, Fort aan de Winkel, Fort bij Waver-Amstel, Fort bij Uithoorn, Fort aan de Drecht, Fort bij de Kwakel en Fort Coehoorn.
Hier vindt u de verantwoording van het project Leven op de Stelling:
Eindverslag Herauten op de Stelling 2019
III. Krayenhoff keert terug, de Stelling revisited
Samen met Jort van der Maarel (film) en Maaike van Poelgeest (communicatie) is het verhalenproject in het noordoosten van de Stelling van Amsterdam gemaakt. Centraal staan de forten in de Beemster – waaronder Fort Resort Beemster – Markenbinnen, Kwadijk, Edam, Durgerdam, Pampus en Muiden. Ook komen ook enkele centrale onderdelen van de Stelling aan de orde zoals de graansilo Korthals Altes en het Hembrugterrein.
In 2017 hebben we verhalenbijeenkomsten georganiseerd samen met historische verenigingen, musea en dorps- en buurtverenigingen. Rond de zomer is op verschillende forten een film opgenomen. In de film keert Cornelis Krayenhoff – grondlegger van de eerste kringstelling rond de hoofdstad, de Posten van Kraijenhoff, de voorloper van de SvA – terug naar de forten van de Stelling. De film ging op 2 oktober 2017 in première in Fort aan de Nekkerweg en is daarna op verschillende locaties vertoond. Het eerste exemplaar van het boek heb ik in juni 2018 overhandigd aan Arie Everaars, voormalige fortwachter van Fort aan de Jisperweg, Beemster.
Hier vindt u de eindverantwoording van het project Kraijenhoff keert terug:
Eindverslag Kraijenhoff juni 2018
II. Leven op de Stelling, forten van toe en nu (afgerond project)
Het verhalenproject en -boek west en zuidwestfront van de Stelling van Amsterdam is een
initiatief van Stichting Verhalen Verbinden in samenwerking met Stichting Uitgeverij Noord-Holland en ondersteund door o.a. Provincie Noord-Holland.
Dit project is afgerond en bestond uit:
- Verhalenbijeenkomsten in Beverwijk, IJmuiden, Penningsveer, Vijfhuizen en Hoofddorp
- Lezingen in Hoofdorp
- Het Festival Donkert Fort Noord in oktober 2016
- Opening van de expositie Levende Forten in o.a. Fort Benoorden Spaarndam, IJmuiden en Beverwijk
- Presentatie van het boek Leven op de Stelling (te koop bij de boekhandel en Stichting Uitgeverij Noord-Holland
Het doel van dit project is het verzamelen en doorgeven van persoonlijke verhalen over het leven op en rond de Stelling van Amsterdam. De verhalen vertellen hoe de Stelling in zijn omgeving heeft gefunctioneerd en in de toekomst wil functioneren.
Om voldoende ruimte te kunnen geven aan de persoonlijke beleving en in te kunnen gaan op de relatie tussen de Stelling en haar omgeving wordt ingezoomd op een deel van de Stelling: de forten rond het Noordzeekanaal en de sector Sloten. Concreet hebben we het over de forten: Zuidwijkermeer – Velsen – IJmuiden – Benoorden Spaarndam – Bezuiden Spaarndam – Penningsveer – Liebrug – Aan de Liede – Vijfhuizen – Hoofdorp – Aalsmeer – Kudelstaart.
Het verzamelen van de verhalen gebeurde door persoonlijke gesprekken met vrijwilligers, gebruikers, ondernemers en omwonenden van de forten en andere onderdelen van de Stelling. Het doorgeven van de verhalen vond plaats tijdens speciale bijeenkomsten met verhalenvertellers, kunstenaars en toneelspelers.
De activiteiten zijn zoveel mogelijk uitgevoerd samen met de bij de Stelling en de forten betrokken partijen zoals Linie Breed Ondernemen, vrijwilligers en beheerders van de forten, historische verenigingen en dorpsverenigingen, Provincie Noord-Holland, Cultuur Compagnie, gemeenten, Documentatiecentrum Stelling van Amsterdam, Stichting MEGA en het Instituut voor Militaire Geschiedenis.
Hier vindt u de verantwoording van het project Leven op de Stelling:
Eindverslag Leven op de Stelling 2016
I. Leven langs de Liniedijk
Marianne Groep, vrijwilliger op fort Krommeniedijk, schreef het boek Leven langs de Liniedijk. Het boek is gebaseerd op verhalen van omwonenden van het fort en op educatief materiaal dat is samengesteld voor de vrijwilligers op het fort. Het boek verteld over het dagelijks leven op en het landschap rond de forten Krommeniedijk, De Ham, Veldhuis, St. Aagtendijk, Velsen en Zuidwijkermeer. Ook dit boek is te koop bij Stichting Uitgeverij Noord-Holland.nl.